ورم پا: درمان ورم ساق و مچ پا به روش های غیر جراحی (دارو، ورزش)

رگ‌های واریسی معمولاً منجر به مشکل جدی نمی‌شوند، اما این رگ‌ها ظاهر ناخوشایندی دارند و ممکن است به حدی نامطلوب به نظر بیایند که افراد نخواهند دامن یا شلوارک مورد علاقه خود را بپوشند. این بیماری ممکن است باعث درد شدید نیز شود و می‌تواند منجر به التهاب پا شود. در واقع، ورم یکی از علائم اصلی بیماری واریس است. اما خوشبختانه، با استفاده از روش‌های غیر تهاجمی و درمان‌های خانگی، می‌توان ورم پا را درمان کرد.

چرا پا ورم می کند؟


هشدار: اگر پاهای شما بدون هیچ دلیل موجهی ورم داشت، مخصوصا اگر پا درد بی دلیل، مشکل در تنفس، درد قفسه سینه یا علائم هشدار دهنده دیگری در رابطه با لختگی خون در ریه ها و بیماری قلبی دارید، حتما بلافاصله به پزشک مراجعه فرمایید.

ورم پا ممکن است در هر بخشی از پا، مثلا مچ، ساق، ران و پنجه های پاها ایجاد گردد. ورم پا می تواند ناشی از احتباس مایع یا التهاب ناشی از صدمه یا بیماری بافتی و مفصلی باشد.

احتباس مایعات (ادم)

زمانی روی می دهد که بافت ها یا رگ های خونی پا بیش از حد ظرفیت خود مایعات را در خود جای دهند. این اتفاق هنگامی که در یک روز طولانی زیاد روی پاهای خود بایستید و یا بنشینید روی می دهد. اما می تواند نشانه اضافه وزن، عدم داشتن ورزش کافی و یا بیماری های جدی تری نیز باشد. واریس یکی از بیماری های مرسومی است که باعث احتباس خون می شود. موارد دیگری که باعث احتباس مایع می شود عبارتند از:

  • نارسایی احتقانی قلب: زمانی که قلب برای پمپ کردن خون مورد نیاز بدن بسیار ضعیف باشد پیش می آید. این امر منجر به حبس مایعات، مخصوصا در پاها می شود. به طوری که خون نمی تواند به قلب بازگردد. قلب ضعیف می تواند مشکلات گردش خون که یکی از آنها واریس می باشد را ایجاد کند.
  • اختلالات رگ های خونی: اختلالات رگ های خونی می تواند منجر به ورم پا گردد. دیواره رگ ها ممکن است ضعیف شده و کشیده شوند. این امر باعث می شود که خون در رگ ها تجمع کند. مشکل دیگر رگ ها تشکیل لخته می باشد. برخی از اختلالات رگ ها عبارتند از:
    • ترومبوز ورید عمقی (DVT) و ترومبوفلبيت: اگر مبتلا به DVT هستید، یعنی در رگ های خونی پای خود لخته خون دارید. در ترومبوفلبيت، که ترومبوفلبيت سطحی نیز نامیده می شود، لخته ها به سطح پوست نزدیکترند و احتمال دارد که تکه تکه شوند. یکی از علائم DVT یا ترومبوفلبيت ورم پا (به ویژه در ساق پا) می باشد، زیرا خون در این ناحیه تجمع می یابد.
    • واریس و نارسایی مزمن وریدی: زمانی که دریچه های وریدهای پا قادر به هدایت خون به سمت بالا و قلب نباشند این اتفاق می افتد. در این مورد، خون برگشته، در رگ جمع می شود و باعث ایجاد انبوهی از رگ های واریسی روی پوست می شود که گاهی باعث ورم پا می گردند.
  • اختلالات کلیه: بیماری طولانی مدت کلیه زمانی روی می دهد که کلیه طوری که باید کار کند، نباشد و به جای فیلتر کردن آب و مواد دفعی از خون، مایع در بدن جمع شده و باعث تورم دست ها و پاها شود. همچنین عدم کارایی حاد کلیه (زمانی که کلیه ها ناگهان از کار بیوفتند) می تواند باعث ایجاد ورم پاها، مچ پاها و پنجه ها شود. اما این امر معمولا زمانی روی می دهد که به خاطر مسائل دیگر در بیمارستان بستری شده باشید.

داروها

گاهی ورم ممکن است نتیجه ناخواسته عوارض جانبی داروهای تجویزی باشد. داروهایی که به احتمال زیاد سبب بروز ورم پاها می شوند عبارتند از:

  • داروهای قلبی به نام مسدود کننده کانال کلسیمی
  • داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)
  • داروهای دیابتی خاصی مثل متفورمین
  • داروهای هورمونی مانند استروژن یا پروژسترون
  • برخی داروهای ضد افسردگی

اگر هر یک از این داروها را مصرف می کنید و دچار ورم اندام های تحتانی هستید به پزشک مراجعه فرمایید.

بارداری

با دوره سوم بارداری و رشد جنین، فشار روی رگ های پاها ایجاد می گردد. این آهسته شدن گردش خون باعث تجمع مایعات شده و منجر به ورم خفیفی می شود. اگر در طی دوره آخر بارداری یا بلافاصله بعد از وضع حمل، ورم پاها یا تنگی نفس دارید، با پزشک صحبت کنید.این بیماری كارديوميوپاتي حوالی زايمان نامیده می شود و نوعی نارسایی قلبی مرتبط با بارداری است.

التهاب

زمانی روی می دهد که بافت های پا آسیب دیده و ورم کنند. این امر پاسخ طبیعی به شکستن استخوان یا پارگی تاندن و رباط می باشد، اما ممکن است نشانه ای از بیماری التهابی جدی تری مانند آرتروز نیز باشد. اگر تجمع مایع نقشی در ورم پاها نداشته باشد، ممکن است به علت التهاب باشد. دلایل مرسوم التهاب عبارتند از:

1.آرتروز و دیگر بیماری های مفاصل

چندین بیماری می تواند باعث ایجاد ورم پاها گردد:

  • نقرس: هجوم ناگهانی و دردناک کریستال های اوریک اسید به مفاصل که نتیجه خوردن الکل به مقدار زیاد و غذاهای پرچرب است.
  • آماس کیسه های مفصلی زانو: التهاب بروساها، کیسه ای پر از مایعات که به عنوان بالشتک بین استخوان و عضله، پوست و تاندون عمل می کند.
  • ورم مفاصل و استخوان ها: نوعی فرسودگی و پارگی که باعث فرسایش غضروف می شود.
  • روماتیسم مفصل: بیماری که باعث حمله سیستم ایمنی خود فرد به بافت ها و مفاصل می شود.

صدمات، کشیدگی، پیچ خوردگی و شکستگی استخوان

اگر مچ پای شما رگ به رگ شود یا استخوانی بشکند، احتمالا در مکان شکستگی ورم خواهید داشت. این امر واکنش طبیعی بدن شما به صدمات است و باعث انتقال مایعات و سلول های سفید خون به ناحیه صدمه دیده شده و مواد شیمیایی آزاد می کند که به ترمیم کمک می کنند. برخی از مرسوم ترین صدمات عبارتند از:

  • پارگی تاندون آشیل: بزرگترین تاندون در بدن است و عضلات ساق پا را به پاشنه وصل می کند.
  • پارگی رباط صلیبی قدامی (ACL): ACL به طور مورب از جلوی زانو گذشته و استخوان های پایین پا را در جای خود نگه می دارد.
  • سلولیت (عفونت بافت): این عفونت حاد زمانی روی می دهد که باکتری هایی مانند استرپتوکوکوس و استافیلوکوکوس از طریق بریدگی روی پوست وارد بدن شوند.

3.عفونت یا زخم

هر زمان که بریدگی، خراش یا زخم جدی ایجاد گردد، مایعات و سلول های سفید خون به آن ناحیه هجوم می برند. این امر منجر به ورم می شود. اگر ورم بیش از 2 تا 3 هفته طول کشید، به پزشک مراجعه کنید. اگر زخم عفونی شد، ممکن است ورم بیشتری ایجاد کندکه در چند روز اول ورم طبیعی است. در روز دوم احتمالا به اوج رسیده و سپس شروع به بهتر شدن کند. اگر دیابت یا بیماری دیگری که روی سیستم ایمنی تاثیر می گذارد دارید، به پزشک مراجعه کنید.

خطرات ورم پا


خطرات ورم پا

مشکلات غیرضروری مرتبط با ورم پا نیز باید بلافاصله مورد توجه قرار گیرند. به یاد داشته باشید که ورم پاسخ طبیعی بدن به بسیاری از بیماری ها است. برای مثال، ورم پایی که به علت عوارض جانبی داروها ایجاد می شود، ممکن است شبیه به ورم پایی باشد که ناشی از اختلالات کلیه است. در اولین فرصت با پزشک خود ملاقات کنید تا علت ورم مشخص شود. قبل از ملاقات با پزشک، نکات زیر را در نظر داشته باشید:

– مقدار نمک رژیم غذایی خود را کاهش دهید.
– در زمان استراحت، بالشتی زیر پاهای خود قرار دهید تا ورم مرتبط با تجمع مایعات کم شود.
– از جوراب های فشاردهنده (واریسی) استفاده کنید و از جوراب های تنگ در بالا اجتناب کنید.
– اگر نیاز به ایستادن یا نشستن طولانی مدت دارید، به مکرر استراحت کنید و به اطراف حرکت کنید، مگر اینکه تحرک باعث ایجاد درد گردد.
– حتی اگر حدس می زنید داروی تجویز شده باعث ورم پا شده است، قبل از متوقف کردن مصرف دارو با پزشک خود مشورت کنید.
– استفاده از استامینوفن های بدون نسخه مانند Tylenol ممکن است درد مربوط به ورم پا را کاهش دهد.

در مورد ورم پا چه کاری می توان انجام داد؟


در مورد ورم پا چه کاری می توان انجام داد؟

توصیه می کنیم که در اولین فرصت جلسه ملاقاتی را با پزشک رزرو کنید. ورم می تواند نشانه بسیاری از بیماری ها باشد که برخی از آنها خطرناک و حتی کشنده هستند. ورمی که به علت التهاب می باشد، به خودی خود از بین نمی رود و باید حتما مراقبت های پزشکی دریافت نمایید. تجمع مایع که دلیل دیگر ورم پا است می تواند نشانه مشکلی جدی نیز باشد. با این حال، اگر به پزشک مراجعه کردید و به نظر رسید ورم پا به علت بیماری خفیفی مانند واریس است، می توانید از این درمان های خانگی به منظور کم کردن ورم و بهبود آن استفاده کنید.

مرتبا ورزش کنید.

 ماهیچه های پا مهمترین بخش هستند. چرا؟ زیرا به رگ ها کمک می کنند تا خون را به سمت قلب بفرستند. از آنجایی که ماهیچه ها با گرانش مقابله می کنند، پشتیبانی  از آنها بسیار مهم است. تمرینات پا نیز از ورم پیشگیری می کنند. پرفایده ترین ورزش برای رفع ورم پا پیاده روی است. در صورتی که خون به خاطر واریس، در رگ های پا تجمع کند، پیاده روی مرتب می تواند به پا کمک بسیاری کند.

اگر اضافه وزن دارید، آن را کم کنید.

اگر اضافه وزن دارید یا بیش از حد چاق هستید، فشار بیشتری روی پاهای خود وارد می کنید. کم کردن وزن نیز می تواند از تشکیل رگ های واریسی جدید جلوگیری کند. فواید زیادی در کم کردن وزن نسبت به روش های دیگر در رابطه با ورم پا وجود دارد. احتمال ابتلا به بیماری قلبی، سکته و دیابت نوع دو را کاهش می دهد. داشتن رژیم غذایی بر اساس کربوهیدرات های پیچیده، مقدار کافی پروتئین و چربی های سالم مهم می باشد. از غذاهای پر نمک و غذاهایی با فیبر و پتاسیم بالا اجتناب کنید. در طول روز آب کافی بنوشید. آب رسانی مناسب به معنی گردش خون سالم می باشد.

از ایستادن یا نشستن به مدت طولانی پرهیز کنید.

امروزه کارمندان اداری در معرض احتمال بالای ابتلا به واریس با بدتر شدن آن قرار دارند که می تواند منجر به ورم پا و بی تحرکی گردد. به یاد داشته باشید که حداقل هر نیم ساعت به خود استراحت دهید. برای مدت کوتاهی بایستید و راه بروید، حتی اگر این استراحت راه رفتن تا اتاق استراحت و برعکس باشد. این کار نسبت به زمانی که بی تحرک هستید، عضلات پا را بیشتر مجبور به انتقال خون به سمت قلب می کند. اگر در شغل شما نیاز به ایستادن طولانی مدت می باشد، به نحوی برنامه ریزی کنید که استراحت مشابهی را در حالت نشسته داشته باشید. حرکت به اطراف باعث کاهش فشار عروق شده و گردش خون را بهبود می بخشد. اگر پشت میز نشین هستید، ورزش های کوچکی مانند موارد زیر را انجام دهید:

  • با پا حالت دوچرخه را انجام دهید.
  • مچ پای خود را بکشید.
  • زانوهای خود را مانند حرکت مارچ رفتن خم کنید.

لباس های تنگ نپوشید.

این کار می تواند فشار بیشتری به پاها وارد کند و در نتیجه ورم بدتر گردد. لباس های تنگ می توانند باعث ایجاد مشکلاتی در گردش خون گردند و حتی منجر به ایجاد واریس و رگ های عنکبوتی شوند. لباس گشاد و راحت بپوشید، از لباس های تنگ تا حد ممکن اجتناب کنید. اگر مجبورید لباس اندامی بپوشید، سعی کنید از لباس هایی با جنس کشسان استفاده کنید.

پاهای خود را حتما روی سطح بالاتری قرار دهید.

هر زمان که ممکن بود، پاهای خود را روی صندلی یا چهارپایه قرار دهید تا خون بتواند به سمت قلب بالا برود. این مورد به خصوص زمانی که شغل شما نیاز به ایستادن به مدت طولانی دارد مهم می باشد. اگر در خانه هستید، سعی کنید دراز بکشید و پاهای خود را بالاتر از قلب خود قرار دهید.

جوراب های فشاری (واریسی) استفاده کنید.

این جوراب ها و پاپوش ها می تواند به قرار گیری دریچه های وریدی در موقعیت صحیح خود کمک کنند. این کار عملکرد مناسب وریدها را آسانتر می کند و تجمع خون، ورم و درد را کاهش می دهد. بر اساس مقدار آسیب وریدی که دارید، سطح فشاردهندگی این جوراب ها متفاوت است. وقتی می خواهید یکی از چهار سطح فشردگی جوراب ها (ضعیف، متوسط، محکم یا خیلی محکم) را انتخاب کنید بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.

حالات خوابیدن برای بانوان باردار

بارداری یکی از بزرگترین دلایل ورم پاها می باشد. خوابیدن به سمت چپ بدن ممکن است به پیشگیری از ایجاد ورم و رفع علائم آن کمک کند. این حالت خوابیدن به کاهش فشار وارده که رحم بزرگ شده به روی ورید های بزرگ موجود در ناحیه لگنی و در حدود راست بدن، کمک می کند.

آینده مبتلایان به واریس


بیماری واریس عموماً با گذشت زمان بدتر می‌شود. حتی اگر تغییرات لازم را در سبک زندگی خود ایجاد کنید تا بیماری را کنترل کرده و درد را کاهش دهید، پیشرفت این حالت همچنان ادامه دارد. اگرچه ظاهر واریس‌ها ناخوشایند است، اما معمولاً منجر به بیماری‌های طولانی مدت نمی‌شوند. در برخی موارد، واریس می‌تواند منجر به زخم یا درد پا، لخته شدن خون یا التهاب مزمن گردد. اگر مبتلا به موارد حادی هستید، ممکن است ورید‌های شما پاره شوند. در صورت داشتن هر یک از این علائم، به پزشک مراجعه کنید. ممکن است حتی روش‌های تهاجمی تری مانند جراحی یا دیگر روش‌های درمانی به شما توصیه شود.

پرسش و پاسخ


چه زمانی باید نگران ورم پا باشم؟

اگر ورم پا با دلیلی نامشخصی بود، مخصوصا اگر درد پا بدون علت، تنگی نفس، درد قفسه سینه یا دیگر علائم لخته شدن خون در ریه و قلب را داشتید، فورا به پزشک مراجعه کنید.

چگونه بفهمیم که ورم جدی است؟

ورم داخلی اغلب عارضه جانبی داروها یا در نتیجه آسیب جدی می باشد. اگر ورم بی دلیل و سریعی دارید، مخصوصا اگر دچار افزایش وزن و درد بدون علتی هستید، فورا به پزشک مراجعه فرمایید.

بهترین راه کاهش ورم پا چیست؟

برخی درمان های خانگی عبارتند از:

1.قرار دادن پا روی یک بالش به منظور بالا بردن آنها نسبت به سطح قلب در هنگام دراز کشیدن

2.ورزش پاها

3.داشتن رژیم غذایی کم نمک که ممکن است تجمع مایعات و ورم را کاهش دهد.

4.پوشیدن جوراب های طبی

5.در هنگام مسافرت، مکررا وقفه ایجاد کرده، بایستید و به اطراف حرکت کنید.

کدام پزشک ورم پا را درمان می کند؟

اگر دچار ورم پایی هستید که به خودی خود رفع نمی گردد، به پزشک مراقبت های اولیه مراجعه کنید. اگر وضعیت بهتر نشد، از پزشک بخواهید که شما را به یک متخصص عروق معرفی کند.

چگونه مایع پاها را خارج کنیم؟

به منظور تخلیه ورم نباید به پای خود سوزن بزنید. ورم می تواند در عمق و در رگ های خونی باشد. پس به جای این کار، موارد زیر را امتحان کنید:

1.حرکت کنید. تحرک و استفاده از عضلاتی که تحت تاثیر ادم هستند، مخصوصا پاها، ممکن است به پمپ کردن مایعات اضافی به سمت قلب کمک کند.

2.بالا بردن پاها

3.ماساژ

4.ایجاد فشار

5.محافظت

  1. کاهش نمک مصرفی

مایعی که در ورم وجود دارد از کجا می آید؟

زمانی که از رگ های خونی بدن (کپیلاری) مایع نشت کند، ادم روی می دهد. تجمع مایع در اطراف بافت ها منجر به ورم می شود.

مقالات مرتبط

نوبت دهی و تماس
× مشاوره در واتس اپ