اکثر افراد مبتلا به واریس دچار عوارضی می‌شوند. این عوارض ناشی از فشار زیاد در وریدهای واریسی است که باعث ایجاد تغییراتی در عروق خونی زیر پوست می‌شود. در صورت بروز عوارض، مراجعه به پزشک برای درمان اولویت خواهد داشت. یکی از این روش های درمانی حجامت است. حجامت، شامل گرم کردن و قرار دادن فنجان های مخصوصی روی پوست است. با گرم کردن هوای داخل فنجان، خلاء ایجاد می‌شود و وقتی روی پوست قرار می‌گیرد، بافت بدن به داخل فنجان کشیده می‌شود.
در این مقاله با مزایا، معایب، روش درمان، خطرات و عوارض حجامت برای درمان واریس بیشتر آشنا خواهید شد. هر زمان که می‌خواهید واریس خود را درمان کنید باید به یک پزشک مجرب و ماهر مراجعه کنید که بهترین درمان را ارائه دهد.
مزایای درمان واریس با حجامت
حجامت یک روش درمانی سنتی است که از فواید زیادی برخوردار است. این روش می‌تواند به تسکین درد موضعی و آرامش عضلانی ناشی از واریس کمک کند. حجامت با از بین بردن انسدادهای انرژی که پزشکان طب سنتی چینی از آن به عنوان انرژی سالم یا “چی” یاد می‌کنند، سلامت کلی بدن را بهبود می‌بخشد. این روش می‌تواند به افزایش جریان خون در یک ناحیه عضلانی خاص کمک کرده و همچنین به کاهش درد منجر شود. حجامت همچنین می‌تواند به بهبود سریع واریس کمک کند و نواحی مختلفی از پوست که مرتبط با اندام‌های داخلی است را تحریک کرده تا عملکرد اندام‌های داخلی از جمله کبد، معده، روده و کلیه‌ها را بهبود بخشد. تصور می‌شود که حجامت باعث افزایش ایمنی در یک ناحیه خاص می‌شود، زیرا مکش باعث آزاد شدن یک نوع ماده هیستامین مانند در پوست می‌شود که سیستم ایمنی را تحریک می‌کند. علاوه بر این، حجامت می‌تواند به دفع سموم بدن نیز کمک کند.
حجامت چگونه باعث بهبودی می‌شود؟
حجامت، جریان خون را افزایش می‌دهد، بافت همبند را شل می‌کند و باعث التیام درد می‌شود. فنجان های مخصوص حجامت، اغلب روی کمر، گردن و شانه ها یا محل واریس و درد قرار می‌گیرند. بسته به میزان مکش ایجاد شده توسط خلاء، حجامت ممکن است باعث کبودی و درد موقت شود. پس از اتمام کار، فنجان ها را برداشته و هوا وارد شده و خلاء از بین می‌رود.
انواع حجامت
انواع مختلف حجامت بر اساس اهداف درمانی مختلف انتخاب می‌شوند. فنجان ها نیز انواع مختلفی داشته و معمولاً از شیشه ساخته می‌شوند. با این حال، هزار سال پیش، فنجان ها از بامبو، خاک رس یا شاخ حیوانات ساخته می شدند.
حجامت کلاسیک
روش کلاسیک حجامت، حجامت گرم و خشک است. برای انجام این کار، فنجان ها را روی نقاطی که درد می‌کند قرار می‌دهند. فنجان ها بسته به نیاز از ۵ تا ۲۰ دقیقه در محل درد باقی می‌مانند. یک دوره کامل درمانی شامل ۴ تا ۶ جلسه در فواصل زمانی ۳ تا ۱۰ روزه است.
لیوان های بادکش
این لیوان ها را به طور سنتی بر روی عضلات بزرگ کمری قرار داده تا درمان درد انجام شود. قبل از قرار دادن این لیوان‌ها، ماساژ با روغن روی پوست اعمال می‌شود که به فنجان ها اجازه می دهد به راحتی روی سطح پوست سُر بخورند.
حجامت به کمک ایجاد خلاء
در حجامت به کمک ایجاد خلا که جایگزینی برای حجامت با استفاده از شعله است، از لیوان‌های بادکش دستی برای ایجاد خلاء بدون نیاز به آتش استفاده می‌شود. برخی تحقیقات بالینی نشان می‌دهد که این نوآوری در حجامت کار را برای بیماران راحت تر می‌کند.
حجامت تر
حجامت تر، یک تکنیک طب سوزنی به نام خونریزی را با حجامت ترکیب می‌کند. قبل از استفاده از فنجان از لانست برای سوراخ کردن پوست استفاده می‌شود که باعث می‌شود مقدار کمی خون از آن ناحیه جریان یابد. تصور می‌شود که شیوه درمان سموم داخلی را دفع می‌کند. پزشکان طب سنتی چینی در چین از این روش برای کاهش التهابات استفاده می‌کنند.
عوارض جانبی احتمالی درمان واریس با حجامت
- حجامت اغلب باعث ایجاد جای زخم و کبودی روی پوست می‌شود. این به دلیل آوردن خون به سطح پوست است. برای بیماران مبتلا به اختلالات خونریزی مانند هموفیلی یا کسانی که تحت درمان با داروهای ضد انعقاد هستند، حجامت گزینه درمانی مناسبی نمی‌باشد. افراد مبتلا به این شرایط باید قبل از انجام حجامت در مورد مزایا و معایب درمان با طب سنتی با پزشک خود مشورت کنند. حجامت نباید در جاهایی از پوست که دارای التهاب، سوختگی، عفونت یا زخم های باز است انجام شود.
- در کودکان، کبودی و تغییر رنگ پس از حجامت می‌تواند به عنوان نشانه کودک آزاری تلقی شود. بنابراین باید برای حجامت کردن کودکان تجدید نظر کرد.
- کبودی ناشی از حجامت می تواند از چند روز تا ۲ هفته باقی بماند. به گفته پزشکان طب سنتی، انتظار می‌رود که طی چند هفته حجامت‌های مکرر، کبودی کاهش یابد. این نشان دهنده نتیجه موفقیت آمیز حجامت است.
- بعد از انجام حجامت ممکن است علائم روبرو را تجربه کنید: خستگی، سردرد، تنش یا درد عضلانی، حالت تهوع، عفونت های پوستی، خارش یا جای زخم.
درمان واریس با حجامت چقدر مؤثر است؟
مطالعات دقیقی در مورد اثربخشی حجامت برای درمان واریس وجود ندارد. همچنین محققان، اطلاعات زیادی در مورد چرایی و چگونگی کمک حجامت به درمان واریس ندارند. تنها طبق تجربیات مردم، حجامت ممکن است اثری دارونما داشته باشد.
بهترین گزینه برای درمان عروق واریسی
روش های غیر جراحی و جراحی برای درمان واریس وجود دارد که در اینجا به چند نمونه از آنها اشاره می‌کنیم:
جوراب های واریس
جوراب واریس برای همه مناسب نیست. قبل از اینکه از این جوراب‌ها استفاده کنید بهتر است آزمایشی به نام داپلر را برای بررسی گردش خون خود انجام دهید. جوراب‌های واریس به‌طور ویژه طراحی شده‌اند تا فشاری یکنواخت و پیوسته به پاهای شما وارد کرده تا گردش خون را بهبود بخشند. آنها اغلب در مچ پا تنگ بوده و رو به بالا که می‌روند گشاد می‌شوند. این کار باعث می‌شود خون به سمت بالا و به سمت قلب شما جریان یابد. همچنین این جوراب ها به تسکین درد، ناراحتی و تورم ناشی از واریس پاهای شما کمک می‌کنند.
موردی که مشخص نیست این است که آیا جوراب‌ها به جلوگیری از بدتر شدن یا ظهور رگ‌های واریسی کمک می‌کنند یا خیر. استفاده از جوراب های واریس، به عنوان یک درمان طولانی مدت برای رگ‌های واریسی تنها در صورتی توصیه می‌شود که سایر درمان ها برای شما مناسب نباشند.
اگر باردار هستید و واریس دارید، پزشکان توصیه می‌کنند در طول دوران بارداری جوراب های واریسی بپوشید. این جوراب‌ها در اندازه ها و سایزهای مختلف موجود هستند.
برای بیشتر افراد مبتلا به واریس، پزشکان معمولاً جوراب‌های فشاری کلاس ۱ (کم فشار) یا کلاس ۲ (فشار متوسط) را توصیه می‌کنند. اگر شما واریس عمقی و شدید دارید، ممکن است بخواهید تا زمانی که زندگی می‌کنید، از جوراب‌های واریس استفاده کنید. حتی اگر شما عمل جراحی واریس داشته باشید، هنوز باید از این جوراب‌ها استفاده کنید.
معمولاً، شما باید جوراب‌های واریس را هنگام بیدار شدن از خواب بپوشید و آنها را هنگام خواب درآورید. این ممکن است در هوای گرم مزاحمت آور باشد، اما سعی کنید همیشه آنها را بپوشید تا بهبود یابید.
جوراب‌ها را تا پایان پا به سمت بالا بکشید تا فشار متوازنی به پای شما وارد شود. اگر جوراب ساق بلند برای شما مناسب نیست، با پزشک خود صحبت کنید تا مدل دیگری از جوراب را برایتان تجویز کند.
اگر استفاده از جوراب‌های واریس باعث خشک شدن پوست پاهای شما می‌شود، سعی کنید پیش از خواب از یک کرم مرطوب کننده استفاده کنید تا پوست خود را مرطوب نگه دارید. همچنین باید به علائم زخمها یا تغییرات رنگ پوست دقت کنید و در صورت لزوم به پزشک مراجعه کنید.
فرسایش اندوترمال
یکی از اولین درمان های ارائه شده برای درمان واریس بوده که شامل استفاده از انرژی امواج رادیویی با فرکانس بالا یا لیزر برای مهر و موم کردن عروق آسیب دیده می‌باشد.
فرسایش با فرکانس رادیویی
فرسایش با فرکانس رادیویی، شامل گرم کردن دیواره عروق واریسی با استفاده از انرژی فرکانس رادیویی است. رگ خونی، از طریق ایجاد یک برش کوچک درست در بالا یا زیر زانو قابل دسترسی است. سپس یک لوله باریک به نام کاتتر با استفاده از اسکن اولتراسوند به داخل سیاهرگ فرستاده می‌شود. سپس از این طریق، انرژی فرکانس رادیویی را ارسال می‌کنند. با انجام این کار، رگ خونی تا زمانی که دیواره های آن فرو بریزد گرم شده و سپس مسدود می‌شود. هنگامی که این رگ خونی بسته شد، خون شما به طور طبیعی به یکی از عروق سالم هدایت می‌شود.
فرسایش فرکانس رادیویی ممکن است تحت بی حسی موضعی یا بیهوشی عمومی انجام شود. حتی ممکن است لازم باشد تا یک هفته پس از انجام این کار، از جوراب های واریسی استفاده کنید.
درمان لیزر درون وریدی
همانند فرسایش فرکانس رادیویی، درمان با لیزر درون وریدی شامل قرار دادن کاتتر در رگ و استفاده از اسکن اولتراسوند برای هدایت آن به مکان دقیق است. در طی این روش، یک لیزر کوچک از طریق کاتتر عبور داده شده و در بالای رگ واریسی قرار می‌گیرد. لیزر، امواجی از انرژی ایجاد می‌کند که ورید را گرم کرده و آن را مسدود می‌کند. درمان لیزر درون وریدی تحت بیهوشی موضعی یا عمومی انجام می‌شود. پس از انجام آن نیز ممکن است کمی در پاهای خود احساس گرفتگی کنید و نواحی آسیب دیده ممکن است کبود شوند.
اسکلروتراپی با اولتراسوند
اگر درمان ابلیشن اندوترمال برای شما نامناسب است، معمولاً به جای آن درمانی به نام اسکلروتراپی به شما پیشنهاد می‌شود. این درمان شامل تزریق مواد مخصوصی به رگ های شما است. طی این روش، دیواره رگ ها زخمی شده و سپس این عروق مسدود می‌شوند. اگر قبلاً سابقه ترومبوز عروقی داشته اید، این نوع درمان ممکن است مناسب نباشد. تزریق با استفاده از اسکن اولتراسوند به داخل رگ انجام می‌شود. اسکلروتراپی، تحت بی حسی موضعی انجام می‌شود که در آن از یک داروی مسکن برای بی حس کردن ناحیه تحت درمان استفاده می‌شود. پس از اسکلروتراپی، عروق واریسی شما باید پس از چند هفته شروع به محو شدن کنند. ممکن است قبل از محو شدن عروق واریسی، به بیش از یک بار درمان نیاز داشته باشید و این احتمال وجود دارد که این عروق دوباره ظاهر شوند.
اسکلروتراپی همچنین می‌تواند عوارض جانبی زیر را ایجاد کند:
- لخته شدن خون در سایر عروق پا
- سردرد
- تغییر رنگ پوست، به عنوان مثال، لکه های قهوه ای روی نواحی تحت درمان
- غش کردن
- مشکلات بینایی موقت
شما باید بلافاصله پس از انجام اسکلروتراپی بتوانید راه بروید و به محل کار خود بازگردید. همچنین باید تا یک هفته از جوراب های واریس یا بانداژ استفاده کنید. در موارد نادر، اسکلروتراپی دارای عوارض بالقوه جدی مانند سکته مغزی یا حملات ایسکمیک گذرا می‌باشد.
جراحی
اگر درمان‌های ابلیشن اندوترمال و اسکلروتراپی برای شما پاسخگو نباشد، به طور معمول انجام جراحی برای برداشتن سیاهرگ‌های آسیب‌دیده به شما پیشنهاد می‌شود. جراحی واریس معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود. همچنین به طور معمول می‌توانید در همان روز به خانه بروید، اما گاهی اوقات یک شب ماندن در بیمارستان ضروری است، به‌ویژه اگر هر دو پا را تحت عمل جراحی قرار داده باشید.
اگر قرار است عمل جراحی روی شما انجام شود، بهتر است از جراح خود سؤالاتی بپرسید، مانند:
- چه کسی عمل من را انجام خواهد داد؟
- چه مدت باید برای درمان صبر کنم؟
- آیا باید یک شب در بیمارستان بمانم؟
- به چند جلسه درمانی نیاز دارم؟
بستن و جداسازی عروق واریسی
یک روش جدید برای درمان واریس به نام مسدود کردن و جداسازی عروق واریسی وجود دارد که طی آن ۲ برش کوچک روی پوست ایجاد می‌شود. اولین برش در نزدیکی کشاله ران شما در بالای عروق واریسی ایجاد شده و قطر آن حدوداً ۵ سانتی متر است. برش دوم و کوچکتر، در پایین پای شما، معمولاً در اطراف زانو ایجاد می‌شود. در مرحله بعدی، این عروق مسدود شده و سپس یک سیم نازک و منعطف از پایین رگ عبور داده شده و سپس با احتیاط رگ به بیرون کشیده شده و از طریق برش پایین پای شما خارج می‌شود. این روش درمانی ممکن است باعث درد، کبودی و خونریزی شود. عوارض جدی تر نادر شامل آسیب عصبی یا ترومبوز ورید عمقی بوده، که در آن لخته خون در یکی از عروق عمقی بدن تشکیل می‌شود. پس از انجام عمل، ممکن است قبل از بازگشت به محل کار نیاز به ۳ هفته زمان برای بهبودی داشته باشید. همچنین ممکن است تا یک هفته پس از جراحی نیاز به پوشیدن جوراب‌های واریسی نیز داشته باشید.
فلبکتومی برقی ترانس ایلومینه
فلبکتومی برقی ترانس ایلومینه یک درمان نسبتاً جدید است و در مورد اثربخشی و ایمنی آن تردیدهایی وجود دارد. گفته می‌شود که اگر پزشک تشخیص دهد که این شیوه درمانی مؤثر می‌باشد، از آن برای درمان واریس بیمار می‌توان استفاده کرد. در طول فلبکتومی برقی، ۱ یا ۲ برش کوچک در پای شما ایجاد می‌شود. سپس جراح، نوری به نام ترانسلومیناتور آندوسکوپی را در زیر پوست شما قرار می‌دهد تا بتواند ببیند کدام رگ ها باید درمان شوند.
انسداد با چسب سیانواکریلات
روش جدید دیگر، انسداد عروق با چسب سیانواکریلات نام دارد. این روش شامل تزریق نوع خاصی از چسب به داخل عروق آسیب دیده است. این چسب رگ‌ها را بسته و از پر شدن آنها از خون جلوگیری می‌کند و علائم را بهبود می‌بخشد. شواهد نشان می دهد که این روش هم بی خطر و هم مؤثر است.
سؤالات متداول
آیا حجامت می‌تواند واریس را از بین ببرد؟
حجامت با بازگرداندن جریان خون تازه و اکسیژن رسانی به پاها، می‌تواند واریس را بهبود بخشد.
آیا می توانید برای درمان واریس، حجامت را روی پاهای خود انجام دهید؟
لیوان‌های حجامت در اندازه های مختلفی وجود دارند، بنابراین می‌توان حجامت را روی بازوها، پاها و عضلات سینه نیز انجام داد.
موفق ترین شیوه درمانی برای واریس چیست؟
لیزر درمانی. طی این روش، امواج قدرتمندی از نور به عروق فرستاده شده که باعث می‌شود رگ واریسی به آرامی محو و ناپدید شود.
آیا حجامت به رگ های خونی آسیب می‌رساند؟
طی بادکش کردن، پوست به سمت بالا به داخل لیوان بادکش مکش می‌شود. پزشکان طب سنتی درباره این درمان می‌گویند که همین مکش، باعث افزایش جریان خون شده که به نوبه خود تنش و التهاب عضلانی را کاهش داده و باعث بهبودی می‌شود. اما همچنین ممکن است باعث ترکیدن رگ های خونی کوچک شود که به شکل به کبودی های دایره ای روی پوست نمایان می‌شوند.
در کجاها نباید از حجامت برای درمان واریس استفاده کرد؟
حجامت در شرایط زیر ممنوع است:
وجود زخم باز، بافت ملتهب یا عفونی، آسیب، خونریزی (خارجی و داخلی)، شکستگی و رگ به رگ شدن عضله یا رباط و همچنین پارگی کامل تاندون.
آیا حجامت کردن برای درمان واریس خطری دارد؟
حجامت می‌تواند عوارض جانبی مانند تغییر رنگ پوست، اسکار، سوختگی و عفونت ایجاد کند و ممکن است اگزما یا پسوریازیس را بدتر کند. موارد نادری از عوارض جانبی شدید مانند خونریزی داخل جمجمه (پس از حجامت پوست سر) و کم خونی ناشی از از دست دادن خون (پس از حجامت تر و مکرر) گزارش شده است.
آیا حجامت می‌تواند باعث سکته شود؟
حجامت ناحیه گردن ممکن است با افزایش شدید فشار خون باعث سکته مغزی هموراژیک شود.
کم دردترین درمان واریس چیست؟
درمان با فرکانس رادیویی (RFA) که طی آن از یک کاتتر برای هدایت گرما به داخل عروق بیمار استفاده می‌شود.
اگر واریس درمان نشود چه اتفاقی می افتد؟
در صورت عدم درمان واریس، معمولاً نشت خون به بافت‌های پا رخ می‌دهد. همچنین با تیره شدن و تغییر رنگ قسمت هایی از پوست بیمار، تورم و التهاب دردناکی را نیز تجربه خواهد کرد. این عارضه به نام هیپرپیگمانتاسیون شناخته می‌شود.
